همه چیز در مورد گلخانه شیشه ای
سرفصل مطالب
گلخانه شیشه ای (glass greenhouse) چیست؟
در گلخانه شیشه ای همانطور که از نامش مشخص است، از شیشه به عنوان پوشش سازه استفاده می گردد. به طور معمول جنس سازه گلخانه شیشه ای صنعتی از فولاد یا آلومینیوم می باشد. استفاده از شیشه به جای موادی همچون پلی کربنات یا پلاستیک باعث دوستدار محیط زیست بودن این گلخانه ها گردیده است. مواد پلاستیکی و پلی کربنات اثرات زیست محیطی زیادی دارند. تولید آنها پرهزینه است، هرگز تخریب نمی شود. همچنین استفاده از شیشه باعث افزایش نوردهی طبیعی به گیاهان شده که تاثیر زیادی در طعم و ماندگاری محصولات دارد
مزایای گلخانه شیشه ای
گلخانه های شیشه ای تقریباً 100٪ نور را از خود عبور می دهند و شیشه این شفافیت خود را در طول عمر مفید خود حفظ می نماید. در مقابل پلی کربنات دو جداره 80٪ انتقال نور دارد که با گذشت زمان و با مات شدن این مقدار کاهش هم می یابد.
بسیاری از پرورش دهندگان گیاهان بر این باورند که 1% نور بیشتر معادل 1% تولید بالقوه بیشتر است. پوشش شیشه ای گلخانه اجازه می دهد تا بیشترین نور خورشید به گلخانه شما وارد شده و حداکثر فتوسنتز بالقوه را ارائه می دهد.
شیشه برخلاف مواد دیگر کاملاً بی اثر است و می تواند 40 تا 50 سال بدون خرابی کار کند. غیر قابل احتراق است، در برابر اشعه ماوراء بنفش و تخریب آلاینده هوا مقاوم است و در صورت تمیز کردن منظم، انتقال اولیه اشعه خود را حفظ می کند.
انواع شیشه های گلخانه
شیشه آنیل شده (Annealed glass)
شیشه آنیل شده، شیشه ساده ای که همه ما با آن آشنا هستیم. این شیشه تحت عملیات حرارتی قرار گرفته و به روشی کنترل شده خنک می شود تا تنشهای داخلی آن به آرامی کاهش یابد. متأسفانه شیشه های آنیل شده زمانی که دمای دو طرف شیشه به سرعت تغییر کند بسیار ضعیف بوده و مستعد ترک خوردن یا شکستن می باشد. این نوع شیشه ها تحت فشار به تکه های بزرگ و دندانه دار خرد شده و برای هرکسی که در نزدیکی است خطر ایجاد می کند. این ارزان‌ترین گزینه شیشه‌ای است و برای استفاده در گلخانه‌هایی که شدت برف و باد خیلی زیاد نیست، به خوبی کار می‌کند.
مزایا:
- ارزان ترین و مقرون به صرفه ترین گزینه در بین شیشه ها است.
- این شیشه از شیشه فلوت معمولی قوی تر است و به دلیل فرآیند حرارتی می تواند کمی فشار را تحمل کند.
- برای استفاده یا مناطق کم تردد عالی است. همچنین برای استفاده در مکان هایی که به شدت در معرض برف سنگین، بادهای شدید یا سایر عوامل آب و هوایی نامساعد قرار نمی گیرد، مناسب می باشد
معایب:
- به دلیل نحوه انجام فرآیند حرارتی، این شیشه در صورت آسیب یا شکستگی به قطعاتی با لبه های تیز تبدیل می شود.
- شیشه های آنیل شده نباید برای درها یا سقف گلخانه شیشه ای استفاده شود، زیرا احتمال آسیب در این قسمتها در اثر تغییرات آب و هوایی یا استفاده بیش از حد بیشتر می باشد.
شیشه سکوریت (Tempered glass)
شیشه سکوریت شیشه ای است که در آن طی عملیات حرارتی بسیار خاص نسبت تنش سطحی به تنش داخلی افزایش می یابد. شیشه سکوریت شده بسیار شفاف است، اما تا 6 برابر قوی تر از شیشه آنیل شده است و هنگام شکستن به قطعات ریز تقریبا مربعی تبدیل می شود که خطر کمی برای افراد دارد. این یک انتخاب خوب برای سقف‌ها، دیوارها و درهای گلخانه است، اما نباید در سقف‌هایی که شدت برف یا باد نگران کننده هستند استفاده گردد.
مزایا:
- شیشه سکوریت شده به دلیل فرآیندهای اضافی حرارتی که تحمل می کند، بسیار مستحکم تر از شیشه آنیل شده است.
- این نوع شیشه می تواند دمای تقریباً 240 درجه سلسیوس را تحمل کند.
- این شیشه اگر شکسته شود به قطعات کوچک و دانه‌ریزی تبدیل می‌شود که هیچ خطری قابل توجهی برای افراد ایجاد نمی‌کند.
- شیشه سکوریت شده تغییر دما را بسیار بهتر از شیشه آنیل شده تحمل می کند.
معایب:
- شیشه سکوریت گران‌تر از شیشه‌های آنیل شده است، اما قوی‌تر است و در صورت آسیب‌دیدگی با ایمنی بیشتری می‌شکند.
شیشه لمینت (Laminated glass)
شیشه لمینت از دو یا چند ورقه شیشه ساخته شده است که با استفاده از یک لایه اتیلن-وینیل استات (EVA) یا یک لایه پلی وینیل بوتیرال (PVB) به یکدیگر متصل شده اند – این همان شیشه ای است که شیشه جلوی اتومبیل شما از آن ساخته شده است. بسیار قوی است، مانند شیشه سکوریت، اما برخلاف شیشه سکوریت، شیشه لمینت نمی شکند. ممکن است خرد شود، اما لایه PVB قطعات را در کنار هم نگه می‌دارد تا خطری برای کسی که در نزدیکی است ایجاد نکند.
این خصوصیت بسیار کاربردیست، به خصوص زمانی که شیشه برای کاربرد سقف گلخانه شیشه ای استفاده می شود که در آن شکسته شدن ممکن است منجر به افتادن سایر پانل ها روی زمین شود. علاوه بر این، شیشه های چند لایه می توانند تا 99 درصد از اشعه ماوراء بنفش ورودی را مسدود کنند و گلخانه شما را برای گیاهان ایمن تر کنند. شیشه های لمینت یک انتخاب عالی برای سقف های گلخانه است – بسیاری از مردم از آن برای دیوارها نیز استفاده می کنند و تنها ایراد عمده آن هزینه اضافی نسبت به شیشه های دیگر است.
مزایا:
- اگر شیشه لمینت آسیب ببیند، لایه PVB/EVA شیشه را کنار هم نگه می دارد. این باعث می شود که در هنگام تماس با پانلها آسیب دیدگی عملاً غیرممکن گردد.
- شیشه های لمینت در برابر بادهای شدید و آب و هوای سخت بسیار مقاوم هستند و می توان گفت که امن ترین گزینه برای سقف گلخانه شیشه ای و درب گلخانه شما به طور خاص است.
- برخی از شیشه های لمینت نیز بسته به کیفیت مواد لمینت ممکن است عایق صدا باشند.
معایب:
- به دلیل طراحی و فرآیند پردازش، به سختی شکسته می شوند. در مواقع اضطراری، نمی توانید شیشه را بشکنید.
- بدون شک گران ترین گزینه های شیشه ای برای گلخانه شما هستند.
گلخانه شیشه ای Venlo
گلخانه شیشه ای ونلو شناخته شده ترین نوع گلخانه در جهان می باشد که اولین بار در هلند مورد استفاده قرار گرفته است. به همین دلیل به این نوع گلخانه شیشه ای High tech اصطلاحا گلخانه هلندی نیز گفته می شود. مقالات متعدد نشان می دهد که این نوع گلخانه مقرون به صرفه ترین ساختار گلخانه ای است که مناسب برای همه محصولات در اکثر شرایط آب و هوایی است.
مطالب بیشتر مرتبط: گلخانه Venlo (ونلو): هر آنچه باید بدانید
گلخانه شیشه ای بهتر است یا پلاستیکی؟
شیشه متریال انتخابی سازندگان گلخانه برای چندین دهه بوده است. شیشه قابل اعتماد و از نظر زیبایی شناسی دلپذیر است. به جز شیشه، پلاستیک نیز در بین گلخانه داران مورد استقبال قرار گرفته است. به خصوص این که، فناوری پلاستیک در سالهای اخیر دستخوش پیشرفت‌هایی شده است. معیارهای متفاوتی برای مقایسه این دو وجود دارد که در ادامه مشاهده خواهید نمود.
عایق بندی (Insulation)
ورق های پلاستیکی پلی کربنات نسبت به شیشه تک جداره عایق بهتری برای گلخانه ها ایجاد می کنند. همچنین نرخ بالاتری از حفظ گرما و در نتیجه میانگین دمای کلی بالاتری در فصول سرد دارند.به این ترتیب، پلاستیک پلی کربنات می تواند فصل رشد شما را تا ماه های زمستان افزایش دهد، بنابراین می توانید به رشد و کاشت محصولات در تمام طول سال ادامه دهید. حتی به شما اجازه می دهد تا محصولاتی را پرورش دهید که به دمای بالاتر از حد معمول نیاز دارند. البته عایق بندی شیشه های دوجداره قابل رقابت با پوششهای پلاستیکی می باشند.
با این حال، اگر در آب و هوای گرمسیری زندگی می کنید، این خصوصیت شیشه می تواند یک مزیت باشد. در چنین شرایطی، گلخانه‌های پلاستیکی ممکن است به سیستم‌های خنک‌کننده مانند تهویه کافی یا سایه بانهای مخصوص پنجره‌ها در طول اوج گرمای تابستان نیاز داشته باشند.
انتشار نور (Light Distribution)
گلخونه شیشه ای به نور خورشید اجازه می دهند که مستقیماً از آن عبور کند، بدون اینکه اشعه ماوراء بنفش را فیلتر کند. در حالی که برخی تحقیقات نشان می دهد که اشعه ماوراء بنفش رشد گیاه را افزایش می دهد، مطالعات دیگر نشان می دهد که اشعه UV می تواند برای گیاهان مضر باشد. ورق های پلاستیکی پلی کربنات را می توان برای رساندن نور خورشید و در عین حال جلوگیری از اشعه UV استفاده کرد. بنابراین در هر دو نوع پوشش (پلاستیکی یا شیشه ای) نور خورشید به هر گوشه گلخانه شما رسیده و نگران قرار گرفتن گیاهان در سایه نخواهید بود.
ایمنی
وقتی صحبت از ایمنی به میان می آید، پلاستیک برنده آشکار است. گلخانه های شیشه ای در برابر شکستگی و آسیب آسیب پذیر هستند و شیشه های شکسته می توانند به طور جدی خطرناک باشند. پلاستیک خطر صدمات ناشی از خرد شدن و تیز بودن قطعات را از بین می برد.
نگهداری
پلاستیک در طول زمان تغییر رنگ داده و حالت زرد رنگ به خود می گیرد بنابراین هر چند سال یکبار باید تغییر کند. در حالی که شیشه عمر طولانی داشته و رنگش ثابت می ماند. بر این اساس شیشه نیاز به نگهداری کمتری دارد.
زیبایی
در این قسمت برنده بی چون و چرا شیشه است. بیشتر مردم همچنین طراحان ظاهر شیشه را ترجیح می دهند زیرا شفاف تر بوده و ظاهر زیباتری دارد. همچنین شیشه ظاهر سنتی به گلخانه می دهد.
هزینه
هزینه برای بسیاری از گلخانه داران هنگام انتخاب گلخانه عامل تعیین کننده می باشد. از لحاظ هزینه پوشش پلاستیکی برنده نهایی است. اگر شیشه را انتخاب کنید، پول بیشتری خواهید پرداخت. با این حال، برخی از گلخانه‌داران مایل به پرداخت هزینه اضافی برای زیبایی ظاهری شیشه نسبت به ورق‌های پلاستیکی هستند. در حالی که درست است که ورق های پلی کربنات شفافیت مشابه شیشه را ندارند، اما قیمت آنها بسیار مقرون به صرفه می باشد.
به علاوه باید در نظر داشت که همانطور که در قسمت نگهداری توضیح داده شد، پوشش پلاستیکی هر چند سال یکبار نیاز به تعویض دارند که این خود باعث افزایش هزینه می گردد.
نحوه ساخت گلخانه شیشه ای کوچک در منزل
ساختن یک گلخانه شیشه ای کوچک در منزل می تواند به سادگی تهیه کیتی باشد که می توانید آن را در عرض چند ساعت جمع آوری کنید. در ادامه خواهید دیدی که چگونه می توان یک گلخانه کوچک را در 8 مرحله ایجاد کرد:
1- مکانی را که می خواهید گلخانه جدید خود را در آن قرار دهید انتخاب کنید. مشخص کنید که این مکان بالکن، پشت بام یا حیاط باید باشد.
2- اطمینان حاصل کنید که زمین تراز است و مکانی را انتخاب کنید که آب بتواند به خوبی تخلیه شود. یک منطقه نیمه سایه ایده آل خواهد بود. به این ترتیب گیاهان شما می توانند بدون قرار گرفتن در معرض نور بیش از حد از خورشید بهره مند گردند.
3- از سایه بان پارچه ای استفاده کنید تا میزان آفتاب دریافتی گیاهانتان را محدود کنید.
4- در انتخاب مکان خود به خاطر داشته باشید که به دسترسی آب و برق نیاز دارید.
5- سبک گلخانه ای را که می خواهید انتخاب کنید. تصمیم بگیرید که آیا می خواهید آن را از ابتدا بسازید یا از بین انواع کیت های گلخانه ای انتخاب کنید که کل فرآیند را بسیار آسان تر می کند.
6- اگر تصمیم دارید که از ابتدا بسازید، اکنون زمان انتخاب متریال مورد نیاز برای شروع است. بر اساس اندازه گلخانه خود مطمئن شوید و میزان متریال و تجهیزات مورد نیاز خود را مشخص کنید. یک چوب فشرده برای فریم انتخاب کنید. می توانید از فایبرگلاس، پلاستیک پلی کربنات و همچنین شیشه برای پانل ها استفاده نمایید.
7- هنگامی که سازه گلخانه شما در جای خود قرار گرفت، تهویه گلخانه را بررسی کرده و همچنین مطمئن شدید که نشتی وجود ندارد. سپس وقت آن است که از یک متخصص در نصب یک سیستم آبیاری کنترل خودکار استفاده کنید، مگر اینکه که خودتان صلاحیت انجام آن را داشته باشید.
8- برای کنترل دمای داخل گلخانه، سیستم گرمایش و سرمایش با ترموستات نصب کنید.
